Birçok kişi merak ediyordu. Bazılarında yaş şartı aranmıyor. Sigortalı kadınlar doğum borçlanmasıyla emeklilik için prim ve zaman kazanıyor. Çocuğa bağlı borçlanmalar, staj sigortası gibi detaylar kadınların daha erken emekli olmasını sağlıyor. Öte yandan diğer çalışanlara göre engelli kişilerde emeklilik için yaş şartı aranmıyor. Emeklilik şartları da engellilik derecesine göre değişiyor. Ayrıca sağlık raporu ve engellilik raporu da gerekli belgeler. Engellilerin emekliliğinde Ekim 2008 tarihi önemli bir tarih. Bu tarihten önce işe başlayanların emeklilik şartları farklı, bu tarihten sonra işe başlayanların ise farklı. İşte kadınlar ve engellilerin erken emekliliği ile ilgili detaylar..Emekli olmak için yaş, sigortalılık süresi ve prim ödeme gün sayısı şartlarını sağlamak gerekiyor. Ancak çalışan kadınlar, hem iş hem de ev hayatını birlikte götürürken fazlaca sorumluluk yüklendikleri için hayatlarının bazı dönemlerinde çalışmaya ara verebiliyor. Bu ara verme süreci bazen doğum nedeniyle de olabiliyor. Bu durumda da sigortalılık süresini ve yaşı doldurmuş olsa bile prim gün sayısında eksik oluşuyor. İşte anneye bu prim günü eksiğini çocuğu üzerinden tamamlama imkanı tanınıyor. Sigortalı kadınlar doğum borçlanmasıyla emeklilik için prim ve zaman kazanıyor. Çocuğa bağlı borçlanmalar, staj sigortası gibi detaylar kadınların daha erken emekli olmasını sağlıyor. Normal şartlarda emeklilik hesabında staj başlangıcı ve stajda geçen süreler dikkate alınmıyor. Ama doğum borçlanmasında bu süreler geçerli. Bu yüzden anneler eğer stajın başladığı tarihten sonra doğum yapmışlarsa, bu doğumları 3 çocuğa kadar borçlanabiliyor.2160 GÜN PRİM İMKANI3 çocuğa kadar borçlanma yoluyla da 2160 gün prim kazanma imkanı var. Sigortalı kadının doğumdan sonraki 8 haftalık, çoğul gebelik halinde ise 10 haftalık süreleri, doğuma 3 hafta kalıncaya kadar çalışması halinde, doğum sonrası istirahat dönemiyle birlikte toplam 2 yıllık süre borçlanılabilir. Kadın sigortalı, doğum nedeniyle çalışamadığı en fazla 3 defa olmak üzere 2’şer yıllık sürelerini (toplamda 6 yıl) borçlanabilir. Bu yıl en düşük doğum borçlanması bedeli günlük 53.38 lira. 1 çocuk (720 gün) için 38 bin 433 lira, 2 çocukta (1440 gün) 76 bin 867 lira ve 3 çocuk (2160 gün) için de 115 bin 300 lira ödeniyor.ESNAF ANNEYE DE ERKEN EMEKLİLİKDoğum borçlanmasından eskiden sadece SSK’lılar yararlanırken artık memur ve esnaf annelere de bu hak tanındı. Ayrıca evlat edinen anne de çocuğunu evlatlık veren anne de doğum borçlanması yapabiliyor. Kadın sigortalıların 2 yaşını geçmeyen evlat edindikleri çocukları için doğum borçlanması hakkı bulunuyor. Borçlanma, evlat edinilen tarihten itibaren başlıyor. Aynı şekilde doğum yaptıktan sonra çocuğunu evlatlık veren anne de doğum borçlanması yapabiliyor.ENGELLİ DURUMDAYSABaşkasının sürekli bakımına muhtaç derecede ağır engelli çocuğu olan kadınların da erken emeklilik imkanı bulunuyor. Bu durumdaki kadınların 1 Ekim 2008 sonrası çalıştıkları her gün, 1.25 gün olarak hesaplanıyor. Çocuğun bakımını üstlenen kadınların primi artarken, emeklilik yaşı da öne çekiliyor. 1 Ekim 2008’den itibaren prim ödeme gün sayılarının dörtte biri, emeklilik yaş sınırlarından indiriliyor.ENGELLİLER DE ERKEN EMEKLİ OLUYOREngellilerden bir işverene bağlı olarak çalışanlar, yani 4/a’lılar, engellilik oranına ve ilk kez sigortalı oldukları tarihe göre farklı koşullarda emekli oluyor. Erken emeklilikten yararlanmak için de birkaç şartın yerine getirilmesi gerekiyor. Bunlardan birincisi çalışma yılı, diğeri Sosyal Güvenlik Kurumu’na (SGK) ödenen prim gün sayısı. Diğer çalışanlara göre engelli kişilerde emeklilik için yaş şartı aranmıyor. Emeklilik şartları da engellilik derecesine göre değişiyor. Ayrıca sağlık raporu ve engellilik raporu da gerekli belgeler. Engellilerin emekliliğinde Ekim 2008 tarihi önemli bir tarih. Bu tarihten önce işe başlayanların emeklilik şartları farklı, bu tarihten sonra işe başlayanların ise farklı.YAŞ ŞARTI ARANMIYOREmeklilik için Sağlık Kurulu tarafından verilen rapora göre engellilik oranının en az yüzde 40 olması gerekiyor. Engellilik durumunun yüzde 40 ve üzeri olması durumlarında emeklilik için gerekli prim gün sayısı değişiyor. Emeklilik şartlarını madde madde sıralayayım.Yüzde 80 ve üzeri engeli olanlar hangi yılda sigortalı olarak işe başlarlarsa başlasınlar 15 yıl çalışmaları ve 3600 gün prim ödemeleri halinde emekliliğe hak kazanıyorlar.Yüzde 60 ile yüzde 79 arası engelli olanlarda ise çalışma yılına ve ödenen prime göre emeklilik şartları değişiyor. Bu durumda olan çalışanlar ilk sigortalılıkları 1991 ve öncesi ise 15 yıl çalışıp 3600 gün prim ödeyerek emekli olabiliyor.
- 1991-1994 arası işe başlayanlar ise 15 yıl çalışıp, 3680 gün prim ödemeleri halinde emekliliğe hak kazanıyor.
- 1994-1997 arası ilk sigortalı olanlar ise 16 yıl çalışıp, 4 ay 3760 gün prim ödemeleri halinde emekli olabiliyor.
- 1997-2000 arası işe başlayanların 17 yıl çalışıp, 3840 gün prim ödemeleri gerekiyor.
- 2000-2003 arası sigortalı olanların ise emeklilik için 17 yıl çalışıp, 8 ay ve 3920 prim ödemeleri gerekiyor.
- 2003 ve sonrası işe girenler ise 18 yıl çalışıp, 4000 prim gün ile emekli olabiliyor.