EYT son dakika gelişmeleri son günlerde binlerce kişinin gündeminde yer alıyor. Sayıları 6 milyona ulaşan EYT'lilerin emekliliği ile ilgili yasa tasarısı araştırması sürüyor. Başkan Recep Tayyip Erdoğan Emeklilikte Yaşa Takılanlar (EYT) için düzenlemeler yapılmasını istedi. Konu ile ilgili olarak maliyet analizi yapılacağı, kaç kişinin yararlanacağı ve sonuçlarıyla ilgili değerlendirmeler hazırlanacağı ifade ediliyor. Peki EYT çıkar mı, ne zaman çıkacak? Emeklilikte Yaşa Takılanlar yasası kimleri kapsıyor? 2021 EYT son durum gelişmeleri!

EYT DÜZENLEMESİ VE 3600 EK GÖSTERGE İÇİN KOMİSYON OLUŞTURULDU

EYT'de son dakika haberi...Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Vedat Bilgin Emeklilikte Yaşa Takılan'lar (EYT) için kapsamlı bir çalışma yaptıklarını açıkladı.

Hem 3600 ek gösterge hem sözleşmeliye kadro hem de EYT için komisyonlar oluşturulduğunu belirten Bunun için bir komisyon oluşturulduğunu belirten Bakan Bilgin sonuçların kamuoyu ile paylaşılacağını da bildirdi.

Milyonlarca sigortalıyı ilgilendiren EYT düzenlemesi için çalışma birçok açıdan devam ediyor. Konunun hem emeklilikle ilgili hem de bütçe ile ilgili yönleri olduğu için Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı bürokratlarının şanında Hazine ve Maliye Bakanlığı bürokratları ve uzmanlar birlikte çalışmaları yürütüyor. Peki komisyonun masasında hangi çalışmalar var. İşte EYT'liye emeklilik yolunu açacak 6 önemli aşama….

1-Kapsam: Komisyonun ilk olarak ele aldığı konu kapsam oldu. Böylece öncelikle EYT yasasının kapsamı içine girecek sigortalıların tespiti sağlanacak. Böylece emeklilik hakkı kazanacakların sayısı da ortaya çıkacak. Bu sayının belirlenmesi ile birlikte maliyet hesapları daha kolay yapılabilecek.

Ancak genel çerçeveye bakıldığında EYT'li grubu 9 Eylül 1999 öncesinde ilk kez sigortalı olarak çalışmaya başlamış, yıl ve prim şartını tamamlamasına rağmen yaş şartı getirildiği için emekli olamamış sigortalılar oluşturuyor. Bu tarihten önce sigortalı olanlar için yaş dışında erkeklerde 25 kadınlarda ise 20 yıl sigortalılık süresi şartı var. bu sürede çalışıyor olmak ya da sigortalı olmak gerekmiyor.

İlk sigorta olunun tarihten bu güne kadar erkekler için 25 kadınlar için ise 20 yılın geçmesi gerekiyor. Bu şarta bakıldığında 9 Eylül 1999 tarihi itibariyle kadınlar için 20 yıllık süre 2019 yılının 9 Eylül tarihinde dolmuş durumda. Erkekler için ise 2021 yılına göre 1996 yılı ve öncesinde sigortalı olanlar için 25 yıl tamamlanmış durumda. Daha sonra sigortalı olanlar için de 25 yılın geçmesi gerekiyor. Ancak bu tarihten önce Emekli Sandığı'na girmiş ya da Bağ-Kur'lu olmuş EYT'liler de mevcut. Bütün bunlar ayrı ayrı değerlendirilerek kapsamlı bir çalışma yapılıyor.

2-Emeklilik şartı: komisyonun ikinci konusu ise emekliliğin hangi şartlarda gerçekleşeceği. Burada birkaç formül üzerinde çalışmalar devam ediyor. Yılını ve primini doldurup yaş şartını yerine getirmeyi bekleyenlerin bu şarta bakılmadan emekli edilmeleri söz konusu olabilecek.

Bu durumda işe giriş tarihine göre 5000 ile 5975 gün arasındaki primi tamamlayanlar ve erkekler için 25 yıllık süresi geçenler kapsamla giriyor. Bunun yanında 3600 gün ile kısmi emeklilik formülü de bulunuyor.,

Ayrıca Almanya ve Finlandiya'da uygulanmış olan belli oranda kesinti ile maaş bağlanması da bir formül olarak duruyor. Bu arada Ankara kulislerinden gelen haberler arasında emeklilik için 50 ve üzeri yaş şartı getirilmesi de değerlendiriliyor.

3-Mali boyutu: Emeklilikte Yaşa Takılanlar'ın sayısı ile ilgili 5 milyon kişi gibi sayılar ortaya atılsa bile kesin bir rakam yok. Ancak çok homojen ve farklı kurumlardan sigortalıların olduğu bir yapısı olması dolayısıyla çok sayıda insanı ilgilendiriyor. Bu noktada kapsam belirlendiğinde sayı da ortaya çıkacak. Bu yönüyle kaç kişinin emekli olabileceği ve kaç lira maaş alacağı hesaplanarak konunun mali boyutu da ortaya çıkartılacak.

4-Kaynak konusu: Mali boyut ortaya çıktıktan sonra bu paranın bütçeleştirilmesi ve kaynağının da sağlanması ile ilgili de çalışma yapılacak.

5-Uygulama biçimi: Düzenleme yapılırken uygulama ile ilgili detaylar da ortaya çıkartılacak. Yani hak sahiplerinin belirlenmesi, onların müracaat şekilleri, bu müracaatların değerlendirilmesi gibi bürokratik konular da ortaya konulacak.

6-Taslak yazılması: Bütün çalışmalar tamamlandıktan ve alternatifler arasından birisi seçildikten sonra taslak hazırlanarak Meclis'e sevk edilecek. Ardından da yasalaşma ve yönetmeliklerle uygulanma süreci başlayacak.

EYT NE ZAMAN ÇIKACAK? EYT İÇİN HANGİ MODELLER MASADA?

Emekli yaşına gelindiğinde ise vatandaş maaşını tam alıyor. Almanya'da kesinti oranı yıllık yüzde 2. EYT'liler prim ve sigortalık sürelerini tamamlayan ancak yaş kriterini nedeniyle emekli olamayanlardan oluşuyor.

2008 yılında yapılan yeni düzenleme ile kadınların ve erkekler arasında prim gün sayısı 7200'e yükseltilirken, emeklilik yaşı erkeklerde 60, kadınlarda ise 58 oldu.

EYT kavramı ile 8 Eylül 1999 tarihinde yürürlüğe giren düzenleme ile Türkiye'nin gündemi girdi. Yasa çıkmadan önce bu tarihten önce sigorta koşullarını yerine getiren, prim günü kriterini ve ödemesini sağlayanlar yaşa takılmaksınız emekli olabiliyordu. Bu tarihten sonra ise emekli olmak için şartlar değişmiş, sigortalıık süresi, pirim ödeme ve yaş şartının sağlama koşulu getirilmişti.

Yine bu yasa kapsamında emekli olmak için aranan sigortalılık süresi erkekler için 25, kadınlar için 20 yıl, prim ödeme hem kadın hem de erkekler için 5000 bin yaş ise kadın için 58, erkek için 60 idi. Yaş kriteri getirilmeden önce 20 yaşında sigortalı olan bir kadın 40 yaşında bir erkek ise 45 yaşında emekli olabiliyordu.

EYT'DE SON DURUM NE? 5 SORU 5 CEVAP

1. EYT'DE SON DURUM NE? BAKANLIK EYT DÜZENLEMESİ İÇİN ÇALIŞMA YAPIYOR

Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı, sigorta prim gün sayısını dolduran Emeklilikte Yaşa Takılanlar (EYT) için bir çalışma yapıyor. Maliyet odaklı çalışma sonrası öne çıkan düzenleme Başkan Recep Tayyip Erdoğan'a sunulacak. Son karar Başkan Erdoğan'ın olacak.

2. EYT NE ZAMAN ÇIKACAK?

Maaş, emekli aylıkları ve emekli ikramiyelerinde yüzde 20-25 oranında artış sağlaması beklenen 3600 ek gösterge düzenlemesi 2022 yılı bitmeden sonuçlanarak Başkan Recep Tayyip Erdoğan'ın onayına sunulacak. Bununla beraber Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı'nın Emeklilikte Yaşa Takılanlar (EYT) için de bir çalışma yaptığı ifade edildi. Bu düzenlemenin de 2022 yılı bitmeden Başkan Erdoğan'ın masasına gelmesi bekleniyor.

3. EMEKLİLİKTE YAŞA TAKILANLAR: EYT NEDİR, KİMLERİ KAPSIYOR?

EYT düzenlemesi, 8 Eylül 1999 tarihinden önceki sigorta koşullarını yerine getiren, prim günü kriterini ve ödemesini sağlayanların yaşa takılmaksızın emekli olması durumunu ifade ediyor.

8 Eylül 1999'da yürürlüğe giren 4447 sayılı yasa ile emekli olmak için aranan sigortalılık süresi (erkek için 25, kadın için 20 yıl) ve prim ödeme (5000 gün) şartlarının yanına bir de yaş şartı (kadın için 58, erkek için 60 yaş) getirildi. Yani emekli olmak için sigortalılık süresi, prim ödeme ve yaş şartı gibi 3 koşulun birlikte sağlanması aranmaya başladı.

4. EYT BEKLEYENLERİN YAŞ ORTALAMASI KAÇ?

Emeklilikte Yaşa Takılanlar (EYT) olarak ifade edilen grubun yaş ortalamasının yaklaşık 48-49 bandında olduğu biliniyor.

Emeklilik demek teknik olarak yaşlılık aylığı. Dünyanın hiçbir ülkesinde 48-49 yaşında insanların yaşlı olduğu sayılmıyor. Bununla beraber Türkiye'de Emeklilikte Yaşa Takılanlar (EYT) için bir takım yeni formüller öne çıkıyor. (Haberin devamında gündemdeki formüller yer alıyor)

5. EYT KAÇ KİŞİYİ KAPSIYOR?

Bugün itibariyle Emeklilikte Yaşa Takılanlar (EYT) için sayının 5 milyon civarında olduğu tahmin ediliyor.