SGK doğrultusundan sağlanan bu haklardan bir tanesi de sıhhat problemlerinin oluştuğu dönemlerde sağlanan rapor parası ödemesi. Vatandaşlara ödenen ve rapor parası olarak tanınan iş göremezlik ödeneği çalışanın sıhhat problemleri nedeniyle çalışamaması halinde ödenir. Bununla beraber, bu yardımların sağlanması amacıyla ilk önce SGK'nın söz hususu hadiseyi iş kazası olarak tanıması gerekiyor.

Çalışma yaşamı içerisinde çalışanlar yönünden çok sayıda risk var. Genellikle birtakım sektörler çok daha çok risk barındırıyor. Çalışma yaşamında yer alan vatandaşlar sıhhat problemleri nedeniyle çalışamayacak hale gelirlerse Sosyal Güvenlik Kurumu'ndan, çalışamadıkları günler amacıyla ödeme alırlar. Bu ödemeler maaş tutarına göre belirlenirken bu ödemeler amacıyla ise sağlanması gereken müracaat şartları var. İş göremezlik parası olarak tanınan bu ödemeler yazılı müracaat ardından veriliyor.

• Trafik kazaları

SGK'nın iş kazası tanımı, sigortalının görevli olarak işyeri dışında diğer bir yere gönderilmesi nedeniyle asıl işini yapmaksızın geride bıraktığımız günlerde geçirdiği kazayı da kapsar. Bununla eş güdümlü, işverence sağlanan bir taşıtla işin yapıldığı yere gidiş geliş esnasında yaşanan kazalar da iş kazasıdır. Mesela, işveren sigortalıya vasıta tahsis etmişse, sigortalının bu vasıtayla işe gidiş geliş esnasında yaptığı trafik kazası iş kazası sayılıyor. Buna karşılık, sigortalı kendi arabasıyla işe gelip gidiyorsa bu gidiş geliş esnasında yaşanan kaza iş kazası olarak değerlendirilmez. Bu bağlamda bu kaza yüzünden SGK sigortalıya ya da geride kalan hak sahiplerine yardımda bulunmaz.

• İş kazaları

SGK, iş kazasını sigortalının işyerinde var bulunduğu sırada, işveren doğrultusundan yürütülmekte olan iş nedeniyle görevli olarak işyeri dışında diğer bir yere gönderilmesi nedeniyle asıl işini yapmaksızın geride bıraktığımız günlerde, bebeklerini emziren bayan sigortalının çocuğuna süt vermek amacıyla ayrılan günlerde ya da işverence sağlanan bir taşıtla işin yapıldığı yere gidiş gelişi esnasında ortaya gelen ve sigortalıyı anında ya da sonradan bedenen ya da ruhen engelli hâle getiren hadise olarak tanımlıyor. Mesela işyerinin avlusunda yürürken düşüp başını vuran işçinin bu hadise bağlı olarak sonradan geçirdiği beyin kanaması nedeniyle hayatını kaybetmesi de iş kazası neticesi ölüm olarak belli ediliyor.

İşyeri dışında...

İşveren şayet işçisini işi dışında bir görevle bir yere göndermişse, bu vakitde yaşanan kaza da iş kazasıdır. Mesela, işveren sigortalıyı su faturasını ödemesi amacıyla bankaya göndermiş ve bu sırada sigortalıya araba çarpmışsa, söz hususu hal da iş kazası olarak kabuledilir.

İş kazası olmayan bir hadise iş kazası olarak bildirilirse...

SGK'ya bildirilen bir vakanın iş kazası sayılıp sayılmayacağının belirlenmesi amacıyla gerektiğinde SGK'nın kontrol ve kontrol ile yetkilendirilen memurları doğrultusundan ya da iş müfettişleri aracılığı ile tahkîkat yapılabilir. Bu tahkîkat neticesinde yazılı olarak bildirilen hususların gerçeğe uymadığı ve vakanın iş kazası olmadığı belirleme edilirse, SGK doğrultusundan bu hadise amacıyla yersiz olarak yapılmış ödemeler, ödemenin yapıldığı tarihten itibaren gerçeğe aykırı açıklamada bulunanlardan, meşru faizi ile eş güdümlü geri istenir ve bu şahıslara idari yaptırım uygulanır.

İş kazası ardından da sağlanan yardımlar

SGK iş kazası yaşamış sigortalıya kaza ardından daki hale göre detaylı yardımlar yapıyor. İlk olarak, iş kazası ardından hastaneye gidip rapor alan sigortalıya geçici iş göremezlik ödeneği ödeniyor. Mesela, işyerinde işini yaptığı sırada kayıp düşen ve ayağı kırılan sigortalı hastaneden 15 günlük rapor alırsa, SGK 15 gün amacıyla sigortalıya geçici iş göremezlik ödeneği ödüyor.

SGK hastalık sigortası kapsamında istirahat raporu alan sigortalılara üçüncü günden itibaren geçici iş göremezlik ödeneği öder. Fakat iş kazası halinde hal farklıdır. İş kazası neticesi istirahat raporu alan sigortalıya raporun ilk gününden itibaren geçici iş göremezlik ödeneği ödeniyor. Bununla eş güdümlü, sigortalının geçirdiği iş kazası ardından meslekte kazanma gücünü en az yüzde 10 oranında kaybettiğini sıhhat kurulu raporu ile belgelemesi halinde, sigortalı SGK'dan devamlı iş göremezlik geliri alabiliyor.

• Çeyiz ve cenaze ödeneği

Geçirdiği iş kazası nedeniyle sigortalı şayet hayatını kaybederse, geride kalan hak sahiplerine ölüm geliri bağlanıyor. Babasını ya da annesini iş kazası nedeniyle kaybeden ve ölüm geliri almakta olan kız çocuğunun evlenmesi halinde ölüm geliri kesiliyor. Fakat SGK resmi nikahla evlenen kız çocuğuna ölüm gelirinin iki senelik tutarını peşinen evlenme ödeneği olarak ödüyor. Kız çocuğunun iki senelik vakitden evvelce boşanması halinde, iki senelik zamanın dolmasıyla söz hususu şahıs ölüm geliri almaya gene hak kazanıyor.

Ayrıca, iş kazası neticesi ölüm halinde SGK cenazeyi kaldıran şahıslara cenaze ödeneği de ödüyor. Cenaze ödeneği sigortalının sırayla eşine, yoksa çocuklarına, o da yoksa anne ve babasına, o da yoksa kardeşlerine veriliyor. Cenazenin bu şahıslar dışında gerçek ya da tüzel şahıslar doğrultusundan kaldırıldığının belgelenmesi halinde ise masraflar gerçek ya da tüzel şahıslara ödeniyor.

Ölüm aylığı amacıyla prim günü koşulu yok

SGK, ölüm sigortası kapsamında geride kalan hak sahiplerine aylık bağlamak amacıyla ölen sigortalının belirli bir vakit prim ödemiş olması koşulunu arıyor. Fakat iş kazası ardından ölümlerde, geride kalan hak sahiplerine aylık bağlanabilmesi amacıyla ölen sigortalının bir gün bile sigortasının olması yeterli. Ayrıca, sigortalının işe girişi yapılmamış olsa bile geçirilen kaza ardından da SGK hali sorgulayarak sigortalının o işyerinde çalıştığını belirleme ederse, geride kalanlara gene ölüm geliri bağlanıyor. Diğer taraftan, iş kazası nedeniyle ölen bireyin ölüm sigortasından da aylığa hak kazanmış olması halinde, iş kazası sigorta kolundan ölüm geliri, ölüm sigortasından ise ölüm aylığı eş güdümlü bağlanır.

Rahatsızlanana rapor parası

• İşçi, hastalığa yakalanırsa rapor alabilir mi?

İşçinin Coronavirüs nedeniyle hasta olması halinde, çalışanın SGK ve anlaşmalı sıhhat kuruluşlarında muayenesi ardından da tedavi vakitinin başlatılması söz hususu olacaktır.

Çalışan sıhhat sorunu nedeniyle istirahatli sayılacak bulunduğundan, istirahati boyunca SGK'dan geçici iş göremezlik ödeneği alacak olup, işe devamı gerekmediği gibi, rastgele bir çalışanın sıhhat sebepleri nedeniyle tabi bulunduğu işlem işleyecektir.

• Ben bir işyerinde çalışmaya başladığım durumda sigortamı anında göstermediler ve bir hayli bir vakit sigortasız çalıştım. Tabii ihtiyaçtan kaynaklı ses çıkartmadım. Aradan 9 ay atlattıktan sonra sigortam başlatıldı.

Şimdi ben işten ayrılsam o sigortasız geride bıraktığımız günlerin tazminatını da alabilir miyim? Halen aynı işyerinde çalışmaktayım. 5...259217 Nolu SMS

Öncelikle belirtmeliyim ki işyerinde halen çalışırken tazminat almanız olası değildir. İş sözleşmenizin kıdem tazminatını almanızı gerektirecek sebeplerden biri ile sona ermesi halinde kıdem tazminatına hak kazanabilirsiniz.

Tazminatınız hesaplanırken sigortalı çalışmış bulunduğunuz vakitler öneme alınır. Sizin de sigortanız 9 ay sonradan yapıldıysa, bu tarihten ileri vakitlerin tazminatını alabilirsiniz. Fakat iş mahkemesine hizmet belirleme davası açıp kazanmanız halinde işe girişiniz geriye çekilir ve hem sigortasız çalışmış bulunduğunuz zamanın sigorta vakitlerini hem de de tazminat zamanını kazanmış olursunuz. Aksi durumda yani dava açmadan sigortasız geride bıraktığımız vakitlerin tazminatını alamazsınız.

• İşyerinde faaliyetin belirli bir vakit durdurulması ve ardından da telafisi olası müdür?

İşyerinin mecburi nedenlerle, faaliyetin geçici olarak durdurulması ya da tamamiyle tatil edilmesi sebebiyle çalışılmayan vakitler telafi edilmek üzere, 4 ay telafi çalışması gerçekleştirilebilir.

SGK'dan rapor parası ödemesi, sağlanması gereken koşullar

Sosyal Emniyet Kurumu doğrultusundan vatandaşlara ödenen ve rapor parası olarak tanınan iş göremezlik ödeneği çalışanın sıhhat problemleri nedeniyle çalışamaması halinde ödenir.

Sigortalı olarak çalışan kişilerin rastgele bir şekilde hastalanması, iş ya da meslek kazası geçirmesi, meslek hastalığına yakalanması halinde dinlenmeleri gerekiyor. Bu devrede çalışmayacak durumda olan vatandaşların ödemeleri ise SGK doğrultusundan yapılır. Sosyal Emniyet Kurumu iş göremezlik ödemesini çalışanın ekonomik açıdan vuruş almaması adına sağlar.

SGK'dan rapor parası almak amacıyla ise sağlanması gereken koşullar bulunuyor. Bu ödemeler her hastalanan vatandaşa ödenmiyor. İş göremezlik parası amacıyla kişilerin alakalı hastanelerden rapor alması gerekiyor. Bu devre amacıyla rapor alan vatandaşlara işyeri doğrultusundan ödeme yapılmaz, bu proses amacıyla ödemeler SGK doğrultusundan sağlanır.

Ödemeler ise sıhhat raporun işyeri aracılığı ile SGK ulaştırılmasının ardından da başlar, bu bildirimin ardından da SGK doğrultusundan, çalışanların ödemeleri en geç 15 gün  PTT ye gönderilmektedir. Eğer SGK sisteminde tanımlı banka hesaplarınız varsa ödemeniz sistemde tanımlı banka hesaplarınıza gönderilir.